نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دکترای روانشناسی بالینی، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ایران
2 استادیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ایران
3 دانشیار، گروه روانشناسی، پژوهشکده خانواده، دانشگاه شهید بهشتی ، تهران، ایران
4 استادیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
مقدمه: امروزه تغییر در نقشهای سنتی خانواده موجب ادراک معنای پیچیده قدرت در خانواده شده و تعاملات زوجین را دستخوش تغییرات بسیاری کرده است. پژوهش حاضر با هدف تبیین مفهوم ادراک قدرت در رابطه زناشویی زوجین ایرانی و ارائه مدل نظری آن انجام شده است.
مواد و روشها: مطالعه حاضر یک پژوهش کیفی بود که به روش تحلیل دادهبنیاد بین زوجین ایرانی در سال 1401 انجام گرفت. بهمنظور جمعآوری دادهها از مصاحبههای نیمهساختار یافته (بهصورت زوجی و فردی) با 11 زوج تا مرحله اشباع دادهها استفاده گردید. تحلیل دادهها نیز با استفاده از نرمافزار نسخه 20 MAXQDA انجام شد.
یافتهها: بر اساس نتایج این پژوهش، 18 مضمون فرعی، 10 مضمون اصلی، 1 مقوله محوری یکسان در هر دو گروه مورد مطالعه وجود داشت. مفاهیم تشکیلدهنده و مؤثر بر ادراک قدرت در زوجین شامل بسندگی شخصی، نگرشهای علّی، بایدها و نبایدها، ویژگیهای شخصیتی و دموگرافیک، بالندگی و تعارضات ناهشیار و راهبردهای متعاقب قدرت ادراکشده بود. درنهایت ارتقای کیفیت زندگی و آشفتگی در روابط زناشویی دو مقولهای بود که در بستر پیامدهای ادراک قدرت به دست آمد. همچنین مقوله محوری آمیختگی قدرت موقعیتی-دلبستگی شناسایی شد.
نتیجهگیری: از آنجاییکه نتایج این پژوهش تأثیر چشمگیر ادراک قدرت بر کیفیت زندگی زوجین را نشان داد. چون این موضوع از خانواده بر فرهنگ و جامعه نیز اثرگذار است، اقدامات آموزشی درزمینه ادراک قدرت در رابطه زناشویی به زوجین حائز اهمیت و توجه بیشتر است.
تازه های تحقیق
Azam Golabdar (Google Scholar)
Mona Cheraghi (Google Scholar)
کلیدواژهها
- Champagne ER, Muise A. Responsiveness and Relationship Satisfaction in Couples Coping With Parkinson’s Disease: A Pilot Study. Psychol Rep. 2022;125(2):804-21.
- Muruthi BA, Young SS, Chou J, Janes E, Ibrahim M. “We pray as a family”: The role of religion for resettled Karen refugees. Journal of Family Issues. 2020;41(10):1723-41.
- Cherniak AD, Mikulincer M, Shaver PR, Granqvist P. Attachment theory and religion. Curr Opin Psychol. 2021;40:126-30.
- Cox RB, Brosi M, Spencer T, Masri K. Hope, stress, and post-divorce child adjustment: Development and evaluation of the co-parenting for resilience program. Journal of Divorce & Remarriage. 2021;62(2):144-63.
- Kim JJ, Visserman ML, Impett EA. Power in close intimate relationships. Power in close relationships. 2019:192-224.
- Leonhardt ND, Willoughby BJ, Dyer WJ, Carroll JS. Longitudinal influence of shared marital power on marital quality and attachment security. J Fam Psychol. 2020;34(1):1-11.
- Rosler N, Hameiri B, Bar-Tal D, Christophe D, Azaria-Tamir S. Current and future costs of intractable conflicts—can they create attitude change? Frontiers in Psychology. 2021;12:681883.
- Boonstra WJ. Conceptualizing power to study social-ecological interactions. Ecology and Society. 2016;21(1).
- Coleman DH, Straus MA. Marital power, conflict, and violence in a nationally representative sample of American couples. Physical violence in American families: Routledge; 2017. p. 287-304.
- Briñol P, Petty RE, Durso GR, Rucker DD. Power and persuasion: Processes by which perceived power can influence evaluative judgments. Review of General Psychology. 2017;21(3):223-41.
- Feldman A, Gill RD. Power dynamics in supreme court oral arguments: The relationship between gender and justice-to-justice interruptions. Justice System Journal. 2019;40(3):173-95.
- Eisen DB, Yamashita L. Borrowing from femininity: The caring man, hybrid masculinities, and maintaining male dominance. Men and Masculinities. 2019;22(5):801-20.
- Peleg-Koriat I, Weimann-Saks D, Ben-Ari R. The relationship between power perception and couple’s conflict management strategy. Journal of couple & relationship therapy. 2018;17(3):227-49.
- Sturm RE, Antonakis J. Interpersonal power: A review, critique, and research agenda. Journal of Management. 2015;41(1):136-63.
- Shil NC, Chowdhury A. A qualitative narrative on the practices of transparency and accountability at local government institutions: The case of a Union Parishad in Bangladesh. Local Administration Journal. 2023;16(2):151-76.
- Park S, Kim S-H. The power of family and community factors in predicting dating violence: A meta-analysis. Aggression and Violent Behavior. 2018;40:19-28.
- Kilai M, Waititu GA, Kibira WA, Alshanbari HM, El-Morshedy M. A new generalization of Gull Alpha Power Family of distributions with application to modeling COVID-19 mortality rates. Results Phys. 2022;36:105339.
- Allen KR, Henderson AC. Family theorizing for social justice: A critical praxis. Journal of Family Theory & Review. 2022;14(3):364-83.
- Davoodi Z, Fatehizade M, Ahmadi A, Jazayeri R. Culture and power: How do culture and power influence Iranian couples. Journal of Couple & Relationship Therapy. 2019;18(4):353-65.
- Ahmadi Y, Aghaei M. Sociological study of the effect of the value system and power structure in the family on social deviations (case study: urban marginal settlements of Nayser, Sanandaj). Urban Sociological Studies. 2016;7(24);1-30. [In Persian].
- Kim JJ, Visserman ML, Impett EA. Power in close intimate relationships. Power in close relationships. 2019:192-224.
- Overall NC, Hammond MD, McNulty JK, Finkel EJ. When power shapes interpersonal behavior: Low relationship power predicts men’s aggressive responses to low situational power. J Pers Soc Psychol. 2016;111(2):195-217.
- Halloran EC. The role of marital power in depression and marital distress. American Journal of Family Therapy. 1998;26(1):3-14.
- Zarei Tophaneh, M. Janbozuri, M. Ahmadi, M. The relationship between the power structure of the original family and the power structure of the current family and its performance. Psycholog Relig. 2016;10(39):121-36. [In Persian].
- Jan Bozorgi, M. The effect of spiritual systemic family therapy on marital satisfaction and family activity (the model of love and power). Islamic Journal of Women and Family (former Tahura). 2015;4(6):9-38. [In Persian].
- Alaedini Z, Moeeini S, Kajbaf MB. Effects of affective and cognitive empathy induction on couples’ behavior and outcomes in conflicts. Contemporary Psychology, Biannual Journal of the Iranian Psychological Association. 2019;13(2):130-9. [In Persian].
- Ma X. Impact of the intra-household bargaining power gap on the happiness of married women in China. International Journal of Happiness and Development. 2020;6(2):113-42.
- Brezsnyak M, Whisman MA. Sexual desire and relationship functioning: the effects of marital satisfaction and power. J Sex Marital Ther. 2004;30(3):199-217.
- Corbin J, Strauss A. Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory: Sage publications; 2014.
- Ghaderi F, Namdari K, Ghobadi S, Shokroolahi M. The structural relationship of meaning in life, personal growth initiative, life orientation and wisdom with authentic personality in students. Cogn Psychol Psychiat. 2018;6(5):56-71. [In Persian].
- Grossi S. Investigating the power structure in the families of Kerman city. Social Psychological Studies of Women. 2007;6(17):7-26. [In Persian].
- Hosseinkhanzadeh AA, Bagheri Sheykhangafshe F, Seyyed Noori SZ, Tohidi Moghadam M, Vakilian M. The Role of Premarital Education and Counseling on the Formation of a Positive Attitude Towards Marriage and Marital Success from the Perspective of Youth and Family Counselors. Family Counseling and Psychotherapy. 2023;12(2):37-62.
- Pietromonaco PR, Overall NC, Beck LA, Powers SI. Is Low Power Associated with Submission During Marital Conflict? Moderating Roles of Gender and Traditional Gender Role Beliefs. Soc Psychol Personal Sci. 2021;12(2):165-75. [In Persian].
- Borhart HM, Terrell HK. Perceptions of aggression are colored by gender roles. The Psychological Record. 2014;64:441-5.
- Lezhnina IP. The transformation of gender roles in today’s Russia. Sociological Research. 2014;53(5):13-31.
- Seiter LN, Nelson LJ. An examination of emerging adulthood in college students and nonstudents in India. Journal of Adolescent Research. 2011;26(4):506-36.
- Körner R, Schütz A. Power in romantic relationships: How positional and experienced power are associated with relationship quality. Journal of Social and Personal Relationships. 2021;38(9):2653-77.
- Apostu I. Solidarity and individualism in the gender relations–the dilemma of the power relations within the contemporary couple. BRAIN Broad Research in Artificial Intelligence and Neuroscience. 2023;14(2):321-36.
- Kulic N, Minello A, Zella S. Manage your money, be satisfied? Money management practices and financial satisfaction of couples through the lens of gender. Journal of Family Issues. 2020;41(9):1420-46.
- Liu L, Gou Z, Zuo J. Social support mediates loneliness and depression in elderly people. J Health Psychol. 2016;21(5):750-8.