نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار رادیولوژی دهان، فک و صورت، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران
2 دانشجوی دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران
چکیده
مقدمه: پوسیدگی دندانی از شایع ترین بیماری های مزمن در جهان است. علاوه بر تستهای کلینیکی، تکنیکهای رادیوگرافی به ویژه تکنیک بایتوینگ ابزار اصلی تشخیص دقیق پوسیدگی های بین دندانی هستند.
روش‌ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، تعداد ۵۰ کلیشه رادیوگرافی بایتوینگ (۵۷۶ سطح دندانی) با کیفیت استاندارد از یک کلینیک رادیولوژی تهیه شد. نمونهها به طور جداگانه جهت تعیین وجود یا عدم وجود پوسیدگی بین دندانی و عمق آن، توسط سه نفر از اعضای هیأت علمی به عنوان gold standard و ۳۰ دانشجوی سالآخر دندانپزشکی بررسی شدند. از مشاهدهگرها درخواست شد، وجود و عدم وجود و عمق پوسیدگی سطوح بین دندانی را با توجه به معیارهای تعیین شده در پرسش نامه علامت بزنند. داده ها پس از جمعآوری توسط نرمافزار آماری SPSS نسخه ۲۲ تجزیه و تحلیل شدند و میزان حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت، ارزش اخباری منفی، مثبت کاذب و منفی کاذب محاسبه گردید.
یافته ها: میزان توافق (کاپا) اعضای هیأت علمی و دانشجویان در مورد وجود پوسیدگی برابر با ۰۰۷/۰ ±۶۱۰/۰ بود که از نظر آماری معنیدار بود (۰۰۱/۰>P). میزان حساسیت و ویژگی تشخیص پوسیدگی بین دندانی توسط دانشجویان به ترتیب ۳/۷۰ ٪ و ۹/۸۹ ٪ بود. Interobserver reliability بین تشخیص دانشجویان دارای مقدار ضریب توافقی (کاپا) ۰۰۷/۰ ± ۸۵۷/۰ بود.
نتیجه گیری: توانایی دانشجویان سالآخر دانشکدهی دندانپزشکی رفسنجان در تشخیص وجود پوسیدگی و تعیین پوسیدگی های عمیق (نزدیک پالپ) عالی و در تعیین عمق پوسیدگی در سطح مینایی و رسیده به DEJ خوب بود. قابلیت اطمینان دانشجویان نیز در تشخیص پوسیدگی عالی بود.
کلیدواژه‌ها
- Heymann HO, SwiftEJ, Ritter AV. Sturdenvant's Art & science of operative dentistry. 7th edition. Amsterdam: Elsevier; 2019:40-42.
- Hilton T , Ferracane JL , Broome JC. Summitt’s fundamentals of operative dentistr. 4th edition. Berlin: Quintessence publishing; 2014:40-45.
- White SC, Pharoah MJ. Oral Radiology Principle and Interpretation. 8thed. St. Louis: Mosby Co; 2019:301-320.
- Kidd EA, Pitts NB. A reappraisal of the value of the bitewing radiograph in the diagnosis of posterior approximal caries. Br Dent J 1990;169(7):195-200.
- Van der Stelt PF. Filmless imaging: the uses of digital radiography in dental practice. J Am Dent Assoc 2005;136(10):1379-87.
- Matalon S, Feuerstein O, Kaffe I. Diagnosis of approximal caries: bite-wing radiology versus the Ultrasound Caries Detector. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2003;95(5):626-31.
- Young DA, Featherstone JD. Digital imaging fiber-optic trans-illumination, F-speed radiographic film and depth of approximal lesions. J Am Dent Assoc 2005;136(12):1682-7.
- Whaites E, Drage N. Essentials of dental radiography and radiology. 8th edition. Amsterdam: Elsevier;2019;181-183.
- Lewis DW, Kay EJ, Main PA, Pharoah MG, Csima A. Dentists' variability in restorative decisions, microscopic and radiographic caries depth. Community Dent Oral Epidemiol. 1996; 24(2):106-11.
- Bengtson AL, Gomes AC, Mendes FM, Cichello LR, Bengtson NG, Pinheiro SL. Influence of examiner’sclinical experience in detecting occlusal caries lesions in primary teeth. Pediatr Dent 2005;27(3) :238-243.
- Ko AC, Hewko M, Sowa MG, Dong CC, Cleghorn B, Choo-Smith LP. Early dental caries detection using a fibre-optic coupled polarization-resolved Raman spectroscopic system. Opt Express. 2008;16:6274–84.
- Abdinian M, Faghihian R, Faghihian H, Student D. Proximal caries detection accuracy using intra oral digital bitewing radiography and conventional intra oral bitewing radiography with film. J Mazandaran Univ Med Sci. 2014; 25(125):131-34.
- Falahzadeh F, Tayyebi A, Tofangchiha M, Modirfalah H, Khosroshahi SS. Agreement of bitewing and digital panoramic radiographies in the detection of proximal caries. J Kerman Univ Med Sci. 2013; 20(4):343-53.
- Hekmatian E, Jalaie ES. Assessment of the ability of senior dental students of esfahan university of medical sciences to detect interproximal caries on conventional bite wing radiographs. J Isfahan Dent Sch. 2013; 9(3):266-72.
- Nemati S, Ostovarrad F, Ranjzad H, Rashid Kandovani AA. The Accuracy of Senior Students of Rasht Dental School in Detecting Proximal Caries in Digital Bitewing Radiographs. J Dentomaxillofac Radiol Pathol Surg. 2017; 6(3):69-76.
- Romoozi E, Daneshkazemi AR, Tavana N. Diagnostic value of senior dental students in Yazd about of detection the proximal caries on panoramic radiographs compared to detection of experts in 1394. J Shahid Sadoughi Univ Med sci. 2016; 24(5):452-9.
- Nikneshan S, Moradi AH, Mohseni S, Moshfeghi M. Capability of senior dental students in detecting the presence and diagnosing the depth of proximal caries on a bite wing radiographs. J Dent Sch. 2012; 30(2):110-16.
- Kamburoğlu K, Kolsuz E, Murat S, Yüksel S, Özen T. Proximal caries detection accuracy using intraoral bitewing radiography, extraoral bitewing radiography and panoramic radiography. D M F R. 2012; 41(6):450–9.
- Shirani F, Zamani Naser A, Mosavat F, Hamzeh M. The sensitivity and specificity of the diagnosis of dental caries among senior dental students. J special Material Techniques Dent. 2011; 7(5):712-14.
- Wenzel A, Hintze H, Kold LM, Kold S. Accuracy of computer‐automated caries detection in digital radiographs compared with human observers. Eur J Oral Sci. 2002; 110(3):199-203.
- Wrbas KT, Kielbassa AM, Schulte-Monting J, Hellwig E. Effects of additional teaching of final-year dental students on their radiographic diagnosis of caries. Eur J Dent Educ. 2000; 4(3):138–42.
)