نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه معارف اسلامی، مرکز پژوهش های بین رشته ای معارف اسلامی و علوم سلامت، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران

2 گروه آمارزیستی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران

3 مرکز تحقیقات دانشجویی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، ایران

10.30476/smsj.2025.105068.1589

چکیده

مقدمه: سلامت معنوی یک جنبه حیاتی از رفاه کلی است که می‌تواند بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد. ازآنجاکه استادان دانشگاه نقش مهمی در تربیت نیروی جوان کشور دارند، ارزیابی سلامت معنوی استادان دانشگاه با استفاده از ابزارهای مناسب بومی اهمیت ویژه‌ای دارد.
مواد و روش‌ها: در یک مطالعه مقطعی از نوع توصیفی-تحلیلی، تعداد 41 نفر استاد بالینی و 62 نفر استاد غیر بالینی که در سال 1402 در دانشگاه علوم پزشکی شیراز شاغل به کار بوده‌اند، در این مطالعه شرکت نمودند. جهت اندازه‌گیری سطح سلامت معنوی، از یک پرسشنامه محقق ساخته که برای جامعه بزرگ‌سالان سالم و مسلمان ایرانی طراحی گردیده (پرسشنامه جابری و همکاران) استفاده شده که اعتماد و اعتبار آن در جامعه‌ایرانی در مطالعات قبلی مورد تأیید قرار گرفته است. جهت آنالیز داده‌ها از نرم‌افزار SPSS نسخه 22 استفاده شده است.
یافته‌ها: میانگین سنی شرکت‌کنندگان 7/4±45/9 سال و نسبت جنسی 46/1 درصد زن و 53/9 درصد بود. نتایج، اختلاف آماری معناداری بین دو گروه استادان بالینی و غیر بالینی نشان داده و گروه استادان غیر بالینی نمره بالاتری در حوزه‌های مختلف دریافت کرده‌اند (0/05>P). همچنین، مدل رگرسیون خطی تنها اثر مدرک هیئت علمی (بالینی-غیر بالینی) و خود اظهاری مذهبی (بلی/خیر) را بر نمره کل سلامت معنوی معنادار نشان داده و سایر عوامل از جمله جنسیت و سن بی‌تأثیر بودند.
نتیجه‌گیری: نتایج، علاوه بر انعکاس وضع موجود، می‌تواند در برنامه‌ریزی کارگاه‌های فرهنگی برای استادان مؤثر باشد. پیشنهاد می‌گردد آگاهی استادان نسبت به مفهوم سلامت معنوی و تأثیر آن بر ارتقای سطح کیفیت زندگی و شغلی آنان افزایش یابد تا زمینه تلاش فردی جهت تقویت آن در آن‌ها شکل گیرد.

تازه های تحقیق

Abdollah Gholami (Google Scholar)

Saeedeh Pourahmad (Google Scholar)

کلیدواژه‌ها

  1. Jaberi A, Momennasab M, Cheraghi MA, Yektatalab S, Ebadi A. Development and psychometric evaluation of the spiritual health questionnaire among iranian muslim adults. Nursing and Midwifery Studies. 2021;10(3):194-202.
  2. Joint Commission on Accrediatation of Health Care Organizations [Internet]. Spiritual assessment 2005. c2015. Available from: http://www.jcaho.org
  3. Hawks SR, Hull ML, Thalman RL, Richins PM. Review of spiritual health: definition, role, and intervention strategies in health promotion. Am J Health Promot. 1995;9(5):371-8.
  4. Esfahani MM. Spiritual Health and Attitudes. Medical Ethics. 2011;4(14):41-9. [Perssian].
  5. Criteria and Components for Measuring Spiritual Health Derived from the Quran and Hadith. Shiraz: Faculty Retreat Workshop; 2021. [Perssian].
  6. Rezaei M, Seyedfatemi N, Hosseini F. Spiritual well-being in cancer patients who undergo chemotherapy. Hayat/Ḥayāt. 2008;14(3-4):33-9. [Perssian].
  7. Asayesh H, Zamanian H, Mirgheisari A. Spiritual Well-being and religious coping strategies among hemodialysis patients. Iranian Journal of Psychiatric Nursing. 2013;1(1):48-54. [Perssian].
  8. Khorami Markani A, Yaghmaei F, Khodayari Fard M. Spirituality as experienced by Muslim oncology nurses in Iran. Br J Nurs. 2013;22(4):S22-4, S6-8.
  9. Alavimajd H, Khorrami Markani A, Khodayarifard M, Yaghmai F. The experience of spiritual well-being from the perspective of oncology nurses: a qualitative content analysis. Journal of sabzevar university of medical sciences. 1970;18(3):206-16. [Perssian].
  10. Marzband R, Zakavi A. Spiritual health indicators from the perspective of divine teachings. Journal of Medical Ethics. 2012;20(6). [Perssian].
  11. Amiri P, Abbasi M, Gharibzadeh S, ASGHARI JM, HAMZAVI ZN, Azizi F. Designation and psychometric assessment of a comprehensive spiritual health questionnaire for Iranian populations. Medical Ethics. 2015;8(30):25-55. [Perssian].
  12. Dasti R, Sitwat A. Development of a multidimensional measure of Islamic spirituality (MMIS). Journal of Muslim Mental Health. 2014;8(2).
  13. Khorashadizadeh F, Heydari A, Nabavi FH, Mazlom SR, Ebrahimi M, Esmaili H. Development of Islamic Spiritual Health Scale (ISHS). J Pak Med Assoc. 2017;67(3):386-94.
  14. Sadri D, Hasanzadeh R. Assessment of Spiritual Intelligence and its Association with Teaching Ability in the Faculty Members of the School of Dentistry. Journal of Mashhad Dental School. 2018;42(2):159-66.
  15. Taghizadeganzadeh M, Shadfard Z, Montaseri MA, Zahedinia F, Karami Z, Pishgar Z. Spiritual health in nurses, nursing faculties, and nursing students of Jahrom University of Medical Sciences, Iran. Iran J Nurs. 2020;33(126):16-27. [Perssian].
  16. Ansari H, Sharifi SE, Bakhshani NM. Evaluation of relationship between spiritual intelligence and job satisfaction among faculty professor of zahedan university of medical sciences. Horizon of Medical Education Development. 2020;10(2):1-8.
  17. Ghashghaeizadeh N. The relationship between Islamic work ethics and spiritual intelligence with work life quality. Bioethics Journal. 2019;9(31):63-71.
  18. Lotfian L, Asadzandi M, Javadi M, Sepandi M. Correlation between daily spiritual experience and spiritual health of military university professors (daily spiritual experience and spiritual health). Military Caring Sciences. 2020;7(4):330-9.
  19. Heidari A, Moghaddas Nejad SA, Heidari M. Explaining the relationship between spiritual health and the quality of virtual education: a qualitative study. Tehran: The 4th Congress on Nursing and Midwifery Education Analysis: The Role of Virtual Education; 2021. [Perssian].
  20. Asadzandi M, Lotfian L, Hosseini SM, Abolghasemi H. Design and validation of professional spiritual health questionnaire for professors (soft war officers). Journal of Military Medicine. 2022;22(12):1209-21. [Perssian].
  21. Nabizadeh M, Zangoei A. The effectiveness of education-oriented spiritual intelligence on the transformational leadership style of university managers and professors. Research in Islamic Education Issues. 2023;31(59):39-58.