نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکترای تخصصی مشاوره، دانشکده علوم انسانی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران
2 استادیار گروه مشاوره، دانشکده علوم انسانی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران
3 دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران
چکیده
مقدمه: پژوهش حاضر به دنبال آن بود که بسته آموزشی توانمندسازی روانی- هیجانی بر پایه تجارب زیستۀ نوجوانان پسر تکسرپرست را تدوین نماید و اثربخشی آن را بر همجوشی شناختی این نوجوانان مورد آزمون قرار دهد.
مواد و روشها: روش پژوهش کیفی، پدیدارشناختی- توصیفی و در قسمت کمی، نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری شامل نوجوانان پسر تکسرپرست محصل در دوره اول متوسطه شهرستان آباده در سال 1402-1401 بود. نمونهها در قسمت کیفی شامل 15 نوجوان پسر تکسرپرست بودند که به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند و تحت مصاحبه عمیق قرار گرفتند. شرکتکنندگان در بخش کمی نیز، 35 نوجوان پسر تکسرپرست بودند که به شیوه نمونهگیری هدفمند انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند (18 نوجوان در گروه آزمایش و 17 نوجوان در گروه گواه). نوجوانان حاضر در گروه آزمایش، بسته آموزشی توانمندسازی روانی- هیجانی را طی 10 هفته در 10 جلسه 90 دقیقهای دریافت نمودند. پرسشنامه مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه همجوشی شناختی (گیلاندرز و همکاران، 2014) بود. دادههای حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بونفرونی با استفاده از نرمافزار آماری SPSS23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافتهها: نتایج نشان داد که بسته آموزشی توانمندسازی روانی- هیجانی از نظر متخصصان روایی محتوایی کافی دارد. همچنین این بسته آموزشی بر همجوشی شناختی (P<0.0001; Eta=0.66; F=63.41) نوجوانان پسر تکسرپرست تأثیر داشته است.
نتیجهگیری: بر اساس یافتههای پژوهش، بسته آموزشی توانمندسازی روانی- هیجانی با ایجاد شایستگیهای هیجانی، کسب شایستگی، خودمختاری، مؤثر بودن و برقراری ارتباط، همدلی و رفتار مهربانانه با دیگران میتواند بهعنوان یک روش کارآمد جهت کاهش همجوشی شناختی نوجوانان پسر تکسرپرست مورد استفاده قرار گیرد.
تازه های تحقیق
Zahra Shams (Google Scholar)
Najmeh Sedrpoushan (Google Scholar)
کلیدواژهها
- Bayati ES, AHMADI R, Chorami M, GHAZANFARI A. Effectiveness of Training Self-Differentiation on the Aggression and Experiential Avoidance in the Adolescents Engaged In Divorce with Externalized Behavior. 2021;64(1):2587-98. [In Persian].
- Gharedaghi E, Mombeinikesheh F. Comparison of self concept clarity, role gender and emotional maturity in children with and without experience of divorce in parents. Culture Counseling. 2020;11(42):231-60. [In Persian].
- Stokkebekk J, Iversen AC, Hollekim R, Ness O. “Keeping balance”,“Keeping distance” and “Keeping on with life”: Child positions in divorced families with prolonged conflicts. Children and Youth Services Review. 2019;102:108-19.
- Gähler M, Garriga A. Has the association between parental divorce and young adults’ psychological problems changed over time? Evidence from Sweden, 1968-2000. Journal of family issues. 2013;34(6):784-808.
- Stapp EK, Mendelson T, Merikangas KR, Wilcox HC. Parental bipolar disorder, family environment, and offspring psychiatric disorders: A systematic review. J Affect Disord. 2020;268:69-81.
- Sorek Y. Grandparental and overall social support as resilience factors in coping with parental conflict among children of divorce. Children and Youth Services Review. 2020;118:105443.
- Thomas KN, Bardeen JR. The buffering effect of attentional control on the relationship between cognitive fusion and anxiety. Behav Res Ther. 2020;132:103653.
- Zhang CQ, Li X, Si G, Chung PK, Huang Z, Gucciardi DF. Examining the roles of experiential avoidance and cognitive fusion on the effects from mindfulness to athlete burnout: A longitudinal study. Psychol Sport Exerc. 2023;64:102341.
- Bardeen JR, Fergus TA. The interactive effect of cognitive fusion and experiential avoidance on anxiety, depression, stress and posttraumatic stress symptoms. Journal of contextual behavioral science. 2016;5(1):1-6.
- Flynn MK, Hernandez JO, Hebert ER, James KK, Kusick MK. Cognitive fusion among hispanic college students: Further validation of the Cognitive Fusion Questionnaire. Journal of contextual behavioral science. 2018;7:29-34.
- Gillanders DT, Bolderston H, Bond FW, Dempster M, Flaxman PE, Campbell L, et al. The development and initial validation of the cognitive fusion questionnaire. Behav Ther. 2014;45(1):83-101.
- Bodenlos JS, Hawes ES, Burstein SM, Arroyo KM. Association of cognitive fusion with domains of health. Journal of Contextual Behavioral Science. 2020;18:9-15.
- Zacharia M, Ioannou M, Theofanous A, Vasiliou VS, Karekla M. Does Cognitive Fusion show up similarly across two behavioral health samples? Psychometric properties and invariance of the Greek–Cognitive Fusion Questionnaire (G-CFQ). Journal of Contextual Behavioral Science. 2021;21:212-21.
- Reuman L, Buchholz J, Abramowitz JS. Obsessive beliefs, experiential avoidance, and cognitive fusion as predictors of obsessive-compulsive disorder symptom dimensions. Journal of contextual behavioral science. 2018;9:15-20.
- Barrera-Caballero S, Romero-Moreno R, Vara-García C, Olmos R, Márquez-González M, Losada-Baltar A. Cognitive fusion and treatment response to depression in caregivers of relatives with dementia. Journal of Contextual Behavioral Science. 2022;26:234-40.
- Mehrabian B, Dokaneeifard F, Fattahi Andabil A. Offering a Psychological Empowerment Package for Parents and Evaluating its Effectiveness on Psychological Distress in Students with Ineffective Parent-Child Interaction. Journal of Applied Psychological Research. 2022;13(2):229-47. [In Persian].
- Valeh M, Shokri O, Asadzadeh H. Effectiveness of mental empowerment training program on increasing teachers’ psychological capital and job-related affective well-being. J Psychol Sci. 2021;20(100):579-96. [In Persian].
- Asadi P, Farhadi H, Golparvar M. Effectiveness of Psychological Empowerment Package on the Psychological Wellbeing and Rumination of the Parents of the Children with Cancer. Empowering Exceptional Children. 2021;12(1):84-94. [In Persian].
- Bahrami-Kerchi A, Manshaee G, Keshtiaray N. The effectiveness of psychological empowerment therapy and dialectical behavior therapy on infertility stress of infertile women in pretreatment stage of in vitro fertilization. Feyz Medical Sciences Journal. 2020;24(5):554-64. [In Persian].
- Assarpour Arani, SH, Salehi SH, Nekavand M. The effect of psychological empowerment training on resiliency of premature infants hospitalized in intensive care unit. Journal of Critical Care Nursing, 2019; 12(3): 6-14. [In Persian].
- Rezaeian H, Rasooli R, Askarbiuky S, Asldehghan F. The effectiveness of psychological empowerment on the improvement of well-being and quality of life in householder women. Quarterly Journal of Social Work. 2019;7(4):5-14. [In Persian].
- Fallahi F, Hemati Alamdarloo G. Effectiveness of Psychological Empowerment on General Health of Mothers of Children With Disability Under the Community-Based Rehabilitation Program. Archives of Rehabilitation. 2019;19(4):326-39. [In Persian].
- Cayaban ARR, Valdez GFD, Leocadio ML, Cruz JP, Tuppal CP, Labrague LJ, et al. Structural and psychological empowerment and its influencing factors among nursing students in Oman. J Prof Nurs. 2022;39:76-83.
- Cappelletti S, Tondo I, Pietrafusa N, Renzetti T, Pannacci I, Gentile S, et al. Improvement of quality of life in adolescents with epilepsy after an empowerment and sailing experience. Epilepsy Behav. 2020;106:106957.
- Lardier DT, Garcia-Reid P, Reid RJ. The examination of cognitive empowerment dimensions on intrapersonal psychological empowerment, psychological sense of community, and ethnic identity among urban youth of color. The Urban Review. 2019;51(5):768-88.
- Ballard PJ, Cohen AK, Duarte CDP. Can a school-based civic empowerment intervention support adolescent health? Prev Med Rep. 2019;16:100968.
- Sarkar K, Dasgupta A, Sinha M, Shahbabu B. Effects of health empowerment intervention on resilience of adolescents in a tribal area: A study using the Solomon four-groups design. Soc Sci Med. 2017;190:265-74.
- Rezaei M, Hoveida R, Samavatian H. Concept of psychological empowerment and its relationship with psychological capital among teachers. New Educational Approaches. 2015;10(1):67-82. [In Persian].
- Zhang X, Ye H, Li Y. Correlates of structural empowerment, psychological empowerment and emotional exhaustion among registered nurses: A meta-analysis. Appl Nurs Res. 2018;42:9-16.
- Lee SY, Kim Y, Kim Y. Engaging consumers with corporate social responsibility campaigns: The roles of interactivity, psychological empowerment, and identification. Journal of Business Research. 2021;134:507-17.
- Meng L, Jin Y, Guo J. Mediating and/or moderating roles of psychological empowerment. Appl Nurs Res. 2016;30:104-10.
- Zare H. Normization of Gillanders cognitive fusion social scale based on Bohrenstatt model. Social Psychology Research Quarterly, 15th row. 2014:1429540-18613. [In Persian].
- Farhadi T, Asli Azad M, Shokrkhodaei NS. Effectiveness of mindfulness therapy on executive functions and cognitive fusion of adolescents with Obsessive-Compulsive Disorder. Empowering Exceptional Children. 2018;9(4):81-92. [In Persian].