نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

1 دانشیار مرکز تحقیقات قرآن، حدیث و طب، گروه معارف اسلامی دانشگاه علوم پزشکی، شیراز، ایران

2 استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی داراب، داراب، ایران

3 دانشیار گروه فارماسیوتیکس، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران

چکیده

از مباحث ضروری در تاریخ علم بررسی جایگاه و توانمندی‌های دانشمندان مسلمان در عرصه نوآوری‌های علوم است چراکه اهتمام به این مسئله باعث تعدیل اندیشه‌ها و تبلیغات افراطی رایج علیه مسلمانان می‌گردد. مطالعه حاضر یک پژوهش مروری با روش پژوهشی توصیفی- تحلیلی است. در این تحقیق، با بررسی کتب و مقالات مربوط به تاریخ پزشکی اسلامی به شیوه‌های ساخت دارو حکمای مسلمان اندلسی ازجمله: ابن جلجل، ابوصلت اندلسی، احمد بن محمد غافقی، ابن بیطار، ابن ابی اصیبعه و نقش آن‌ها در پیشبرد علم داروسازی پرداخته شده است. ازجمله مسائل مهم در فرایند بازشناسی میراث علمی مسلمانان به خصوص تاریخ علم داروسازی، روش تحقیق و آزمایش تجربی در آن است. از این طریق می‌توان به نتایج مهمی دست یافت: 1- بازنمایی پیشرفت علوم تجربی شرقی و تمدن اسلامی 2- مکمل بودن علم و دین در آرا و اندیشه‌های حکمای اسلامی. تأثیر مثبت و سازنده فرهنگ و تمدن اسلامی در پیشرفت داروسازی و پزشکی از حقایق غیر قابل‌ انکار تاریخی است، تا جایی که می‌توان گفت علم داروسازی از شرق و از تمدن اسلامی به‌ غرب نفوذ کرده است.

کلیدواژه‌ها

  1. Nasr S. H. Science and Civilization in Islam, Tehran: Ilmi va Farhangi, 2020, p.50
  2. Nasr S. H., Islamic Science: An Illustrated Study, World of Islam Festival Publishing, London, 1976. p. 293-294
  3. Velayati,A.A, The dynamics of culture and civilization of Islam and Iran, Tehran: Markaz Asnad va Khadamat Pajoheshi, 2005, vol. 2, p. 193, 223, (persian(
  4. Defaee , Ali Abdallah and Jalal Shoghi, Great Celebrities in Islamic Civilization, translated by Reza Mohammadzadeh, Tehran: Institute of Humanities and Cultural Studies, 2012, p. 37
  5. Hunke S, Culture of Islam in Europe, Tehran: farhang Islami , 1983, P. 20-21, 182, 194- (persian(
  6. Motahari M, Majmoeh Asar, Sadra Publications, Vol. 13. pp. 100-85 (persian(
  7. Briffault, Robert, The making of humanity, London, G. Allen & Unwin ltd, 1919, p. 201.
  8. Jan Ahmadi F, History of Islamic Culture and Civilization, Qom: Maaref Publishing Office, 17th Edition, 2013, p. 213, 226. (persian(
  9. Mohammadi Z.A, The role of Islamic culture and civilization in the Western awakening, Imam Khomeini International University Publications, 1994, p. 64-89. (persian(
  10. Malekian, Mostafa et al., Modernity, Intellectualism and Religion (collection of articles), by Majid Zahiri, Mashhad, Razavi University of Islamic Sciences, 2002, p. 89. (persian(
  11. Khosravi M.R, The course of the history of Islamic culture and civilization, Tehran: Ane Publications, 2002, p. 173. (persian(
  12. Sarmadi, M.T,Research encyclopedia on the history of medicine and treatment in the world from the beginning of modern times, Tehran: Sarmadi Publications, 2000, p. 321. (persian(
  13. Gustave L, Islamic and Arab Civilization, translated by Seyyed Hashem Hosseini, Tehran: Islamieh, 1979, p. 707. (persian(
  14. Ibn Abi Usaybaeh, Ahmad bin Qasim, Uyun ul-Anbaʾ fī Ṭabaqāt alAṭibbā., Nazar Reza investigation, Beirut, Dar Al-Maktabat Al-Hayat, 1965, p. 59-421. (Arabic(
  15. Zarrinkoob A, Karnameh Islam, Tehran: Amir Kabir, 1976, p. 60-61. (persian(
  16. Demirchi Sh, History of Islamic Culture and Civilization "Special for Medical Sciences" Qom: Maaref Publishing, 2011, p. 142-143. (persian(
  17. Goli Zavareh Gh.R, The Role of Muslims in the Prosperity of Europe, Qom: Sahifa Kherad, 2009, p. 84. (persian(
  18. Dols M. W., “Herbs, Middle Eastern”, Dictionary of Middle Ages; Joseph R. Strayer (editor in C). New York: Charles Scribner, 1980, 16. p. 184.