نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری مدیریت خدمات بهداشتی درمانی دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز، ایران
2 دکتری مدیریت خدمات بهداشتی درمانی دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز، ایران
3 دکترای معماری، حفاظت از ابنیه تاریخی، عضو هیئت علمی دانشکاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز، ایران
چکیده
مقدمه: بیمارستان‌ها از مهم‌ترین مراکز شهرها هستند؛ بنابراین لازم است این اماکن به‌گونه‌ای طراحی شوند که بتوان در هر شرایطی از آن‌ها بهره‌برداری کرد و به نیازمندی‌های شهروندان در حوزه‌ی درمان پاسخ داد. در این مقاله سعی شده است تا با اولویت‌بندی معیارهای مؤثر بر طراحی بیمارستان با رویکرد پدافند غیرعامل، بیمارستان‌ها که از مهم‌ترین مراکز ارائه‌ی خدمت به آسیب‌دیدگان هستند، بتوانند در مواقع بحرانی و خطر، وظایف خود را تا حد ممکن به درستی انجام دهند.
روش‌ها: مطالعه‌ی حاضر، پژوهشی آمیخته است که بر اساس دو رویکرد کیفی و کمی انجام شده است. در این پژوهش، ابتدا با بررسی تحقیقات گذشته و مصاحبه با خبرگان در این حوزه، معیارهای مؤثر بر طراحی بیمارستان با رویکرد پدافند غیرعامل شناسایی و تعیین شده و در ادامه با تهیه‌ی پرسش‌نامه‌ی دلفی، معیارهای شناسایی‌شده در مرحله‌ی قبل تأیید و غربالگری گردیده، سپس برای رتبه‌بندی معیارها، پرسش‌نامه‌ی مقایسات زوجی تهیه و به‌منظور تحلیل داده‌ها از روش تحلیل سلسه‌مراتبی و نرم‌افزار Excle استفاده شده است.
یافته‌ها: در این مرحله، همه‌ی معیارهای شناسایی‌شده، تأیید و هیچ‌یک حذف نشده است. این معیارها به ترتیب اولویت عبارت از معیار پلان با وزن 152/0 در رتبه‌ی یک، معیار نما با وزن 152/0 در رتبه‌ی دو، معیار پله‌های فرار (خروج اضطراری) با وزن151/0 در رتبه‌ی سه، معیار سازه با وزن 128/0 در رتبه‌ی چهار، معیار مکان‌یابی با وزن 11/0 در رتبه‌ی پنج، معیار فرم با وزن 104/0 در رتبه‌ی شش، معیار تأسیسات و تجهیزات با وزن 75/0 در رتبه‌ی هفت، معیار عمومی و عملکردی با وزن 65/0 در رتبه‌ی هشت و معیار دسترسی با وزن 64/0 در رتبه‌ی نه بوده است.
نتیجه‌گیری: به‌منظور تعیین وزن معیارهای شناسایی‌شده در مرحله‌ی دلفی، از تکنیک تصمیم‌گیری چندمعیاره‌ی سلسله‌مراتبی فازی استفاده شده است. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده معیار پلان با وزن 152/0 در رتبه‌ی یک قرار گرفته است. براساس نظر کارشناسان و صاحب‌نظران رشته‌ی معماری، سازه‌ی مقاوم در برابر زلزله، نقشه‌ی ساده، متقارن و بدون کشیدگی در سطح (پلان) و ارتفاع (نما و مقاطع عرضی) دارد؛ چنین سازه‌ای توزیع مقاومت یکنواخت و پیوسته دارد و در برابر زلزله مقاوم‌تر است. هرچه نقشه‌ی یک ساختمان ساده‌تر باشد، باعث قدرت بیشتر مهندسان در درک رفتار لرزه‌ای سازه از یک طرف و از طرف دیگر داشتن اطلاعات بیشتری از رفتار دینامیکی (حرکتی) اتصالات آن می‌شود.
کلیدواژه‌ها
- Ghajavand, S, Naghdbishi, R. Explaining the characteristics of the design of therapeutic spaces with non-agent protection approach. 6th. National Congress on Civil Engineering. Architecture & Urban Development, 10-12 December. 2019. (in persian).
- Kameli M, Ghiasi S, Hosseini Amini H, Eftekhari S. Pathology of Threats in Urban Hospitals from the perspective of passive defense, Case study: Qom city. Researches Biannual Journal of Urban Ecology. Vol. 9, Issue. 1, No. 17, Spring & Summer 2018 (105-119). (in persian).
- Momeni K, Attarian K, Shirzad N, Haj Mousa Borojerdi. Recognition of passive defense principles in architectural design of Ganjavian Hospital in Dezful. Passive Defense Quarterly, Vol. 8, No. 4, Winter 2018. (in persian).
- Hosseini S, Kameli M. Passive defense criteria in the architectural design of urban collective buildings. Armanshahr Architecture & Urban Desingn & Urban Planning. 2012; 27-39. (in persian).
- Ghaemmaghami M. General Requirements for Safe Hospital Planning and Design Journal of Medical Engineering. 2017.
- Hosseini S. Sedighi A, Hosseini Amini H. Pathology of Mashhad hospitals with emphasis on passive defense, a case study: Razavi and Imam Reza hospitals. Journal of Geography:2014. 212-238.
- Hausken K, Levitin G. Active vs. passive defense against a strategic attacker. International Game Theory Review. 2011;13(01):1-12.
- Hirshleifer J. Anarchy and its breakdown. Journal of Political Economy. 1995;103(1):26-52.
- Kahraman C. Fuzzy multi-criteria decision making: theory and applications with recent developments: Springer Science & Business Media; 2008.
- Cheng C-H, Lin Y. Evaluating the best main battle tank using fuzzy decision theory with linguistic criteria evaluation. European journal of operational research. 2002; 86 (1): 142-174.
- Hsu Y-L, Lee C-H, Kreng VB. The application of Fuzzy Delphi Method and Fuzzy AHP in lubricant regenerative technology selection. Expert Systems with Applications. 2010;37(1):419-25.
- Cheng J-H, Lee C-M, Tang C-H. An application of fuzzy Delphi and fuzzy AHP on evaluating wafer supplier in semiconductor industry. WSEAS Transactions on Information Science and Applications. 2009;6(5):756-67.
)