نوع مقاله : مقاله مروری
نویسندگان
1 کارشناس ارشد، بیمارستان مادر و کودک شوشتری، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
2 دانشجوی دکتری، کمیته تحقیقات دانشجویی، گروه پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی حضرت فاطمه(س)؛ بیمارستان مادر و کودک شوشتری، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
3 کارشناس ارشد، گروه پرستاری کودکان، دانشکده پرستاری و مامایی حضرت فاطمه (س)، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
چکیده
با توجه به نقشی که مطالعات برای آموزش خانواده محور در جهت ارتقاءبهداشت و سلامتی، انگیزه دادن برای پایبندی به درمان و پیشگیری در بیماران و کاهش هزینه های درمانی قائل شده اند، این مقاله با هدف بررسی آموزش خانواده محور بر خودمراقبتی در بیماران طراحی شده است. این مطالعه مروری در سال 1398با استفاده از تمام مقالات نمایه شده در پایگاه های اطلاعاتی ملی و بین المللی از سال ۲۰۰۰ تاکنون با استفاده از کلید واژه های آموزش خانواده محور، خودمراقبتی، مراقبت از بیمار و توانمندسازی خانواده نگارش شده است. 42 مقاله کیفی و کمی بررسی شده. در چند دهه اخیر به مفهوم آموزش خانواده محور و خودمراقبتی پرداخته شده است و در تخصصهای مختلف علوم پزشکی از جمله پرستاری مورد توجه بوده است. با سلامت محور شدن توجه به رویکرد خانواده محور افزایش یافته که بر تصمیم گیری مشارکتی برای بیمار تاکید دارد. یکی از الگوهای موثر در این زمینه الگوی توانمندسازی خانواده محور می باشد که تاثیر آن بر خودمراقبتی بیماران تایید شده و حمایت خانواده در آموزش به بیمار به عنوان یکی از عوامل موفقیت در آموزش و ارتقاء سلامتی و پیشگیری از بیماری ها از طریق افزایش خودکارآمدی مطرح شده است. به کارگیری الگوهایی مانند توانمند سازی خانواده محور در آموزش می تواند در ارتقاء رفتارهای خودمراقبتی افراد موثر بوده و تاثیر آن نیز در مطالعات متعدد تایید گردیده است.توانمندسازی خانواده باعث افزایش دانش، نگرش و بهبود عملکرد می شود ، توان خود مراقبتی را افزایش داده و منجر به بهبود کیفیت مراقبت و تسریع در بهبود بیماران وکاهش عوارض بیماری می گردد.
کلیدواژهها
- Dickson VV, Nocella J, Yoon H-W, Hammer M, Melkus GDE, Chyun D.
Cardiovascular disease self-care interventions. Nursing research and practice. 2013;2013. - Orem DE, Taylor SG, Renpenning KM. Nursing concepts of practice. 1995.
- Wilkinson AM, Lynn J. Caregiving for advanced chronic illness patients. Techniques in Regional Anesthesia and Pain Management. 2005;9(3):122-32.
- Mohammad Pour A, DN, N. The survey of the patient educational need on discharge phase in Gonabad health and treatment centers. Horizon Med Sci 12(4):34-9.
- Zand S, Asgari P, Bahramnezhad F, Rafiei F. The effect of two educational methods (family-centered and patient-centered) multimedia software on dysrhythmia of patients after acute myocardial infarction. Journal of Health. 2016;7(1):7-17.
- Park M. Understanding complexity of Asian American family care practices. Archives of Psychiatric Nursing. 2010;24(3):189-201.
- Bland R, Darlington Y. The nature and sources of hope: Perspectives of family caregivers of people with serious mental illness. Perspectives in Psychiatric Care. 2002;38(2):61-8.
- Alhani F. Design and evaluation of family-centered empowerment model to prevent iron deficiency anemia. Tehran: Tarbiat modarres University. 2003.
- Won CW, Fitts SS, Favaro S, Olsen P,
Phelan EA. Community-based “powerful tools” intervention enhances health of caregivers. Archives of gerontology and geriatrics. 2008;46(1):89-100. - Timby BK, Smith NE. Essentials of nursing: Care of adults and children: Lippincott Williams & Wilkins; 2005.
- Craig PM, Lindsay GM. Nursing for public health: population based care: Elsevier Health Sciences; 2000.
- Auld ME, Hatcher MT. Environmental health promotion. Health promotion practice. 2010;11(3):301-46.
- Aaltonen P, Richards E, Webster K, Davis L. Use of the public health nursing bag in the academic setting. Public Health Nursing. 2009;26(1):88-94.
- Campbell LC, Keefe FJ, McKee DC, Edwards CL, Herman SH, Johnson LE, et al. Prostate cancer in African Americans: relationship of patient and partner self-efficacy to quality of life. Journal of pain and symptom management. 2004;28(5):433-44.
- Abrahamian FM, DeBlieux PM, Emerman CL, Kollef MH, Kupersmith E, Leeper Jr KV, et al. Health care–associated pneumonia: Identification and initial management in the ED. The American journal of emergency medicine. 2008;26(6):1-11.
- Vahedian Azimi A, Alhani F, Ahmadi F, Kazem Nejad A. Effect of application of family empowerment model-based on quality of life of parents with myocardial infraction. J Crit Care. 2009;2:127-32.
- Dalvand H, Rassafiani M, Bagheri H. Family Centered Approach: A literature the review. Journal of Modern Rehabilitation. 2014;8(1):1-9.
- Dempsey I, Keen D. A review of processes and outcomes in family-centered services for children with a disability. Topics in early childhood special education. 2008;28(1):42-52.
- Meyer C, Muhlfeld A, Drexhage C, Floege J, Goepel E, Schauerte P, et al. Clinical research for patient empowerment--a qualitative approach on the improvement of heart health promotion in chronic illness. Medical Science Monitor. 2008;14(7):CR358-CR65.
- McCarley P. Patient empowerment and motivational interviewing: Engaging patients to self-manage their own care. Nephrology nursing journal. 2009;36(4).
- Garrouste-Orgeas M, Willems V, Timsit JF, Diaw F, Brochon S, Vesin A, et al. Opinions of families, staff, and patients about family participation in care in intensive care units. Journal of critical care. 2010;25(4):634-40.
- Babazadeh T. BJ, Shojaeizadeh D. , Moradi F., Mirzaeian K., Gheysvandi E. Effect of educational intervention based on family-centered empowerment model in high risk behavior modification among patients with brucellosis. Jorjani Biomed J.
2017;4(2):81-91. - Sanaie N, Nejati S, Zolfaghari M, Alhani F, KazemNejad A. The effect of family-centered empowerment in self efficacy and self esteem in patients undergoing coronary bypass graft surgery. Journal of Research Development in Nursing & Midwifery. 2013;10(2):44-53.
- Atashzadeh_Shoorideh H, Arshi S, Atashzadeh_Shoorideh F. The Effect of Family-centered Empowerment Model on the Life Style, Self-efficacy and HbA1C of Diabetic Patients. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism. 2017;19(4):244-51.
- Parvareshan S, Shamsalinia A, Jahanshahi M, Hajiahmadi M. Impact of Family-Based Empowering Model on the Per-ceived Threat and Self-Efficacy of Families of Diabetic Elderly at Risk of Falling. Journal of Clinical Nursing and Midwifery. 2018;7(2):96-107.
- Sargazi Shad T, Kermansaravi F, Navidian A. Effect of the Family-Centered Empowerment Model on Quality of Life and Self-Efficacy in Adolescents With Type 1 Diabetes Referring to the AliAsghar'sClinic inZahedan,2016. Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism. 2018;19(5):330-39.
- Rajabi R, Sabzevari S, Borhani F, Haghdoost A, Bazargan N. The effect of family-centered Empowerment Model on quality of life school age children with asthma. Journal of Health
promotion management. 2013;2(4):7-15. - Mahmmodirad G, Mohali F, Alhani F. Effect of family-centered empowerment model on the lifestyle of patients with hypertension. 2013.
- Koirala B, Himmelfarb CD, Budhathoki C, Tankumpuan T, Asano R, Davidson PM. Factors affecting heart failure self-care: An integrative review. Heart & Lung: The Journal of Acute and Critical Care. 2018;47(6):539-45.
- Orem D. Nursing: Concepts of Practice, A/1osby―Year, St. Louis; 1991.
- Wilkinson A, Whitehead L. Evolution of the concept of self-care and implications for nurses: a literature review. International Journal of nursing studies. 2009;46(8):1143-7.
- Thorne SE, Nyhlin KT, Paterson BL. Attitudes toward patient expertise in chronic illness. International journal of nursing studies. 2000;37(4):303-11.
- Fattah Badr S, Elmabsout A, Denna I. Family support, malnutrition and barriers to optimal dietary intake among elderly diabetic patients in Benghazi, Libya. Journal of Community Medicine & Health Education. 2014;4(270):2161-0711.
- Shahriari M, Ahmadi M, Babaee S, Mehrabi T, Sadeghi M. Effects of a family support program on self-care behaviors in patients with congestive heart failure. Iranian journal of nursing and midwifery research. 2013;18(2):152.
- Dunbar SB, Clark PC, Quinn C, Gary RA, Kaslow NJ. Family influences on heart failure self-care and outcomes. The Journal of cardiovascular nursing. 2008;23(3):258.
- Swearingen PL. Manual of medical-surgical nursing care: nursing interventions and collaborative management: Mosby; 2007.
- Asgari P, Zolfaghari M, Shaabani A. Can addressing Family education improve adherence of therapeutic regimen in hemodialysis patients? A Randomized Controlled Clinical Trial. Nursing Practice Today. 2015;2(1):4-9.
- Silver HJ, Wellman NS. Family caregiver training is needed to improve outcomes for older adults using home care technologies. Journal of the American Dietetic Association. 2002;102(6):831-6.
- Aggarwal B, Liao M, Allegrante JP, Mosca L. Low social support level is associated with non-adherence to diet at 1 year in the Family Intervention Trial for Heart Health (FIT Heart). Journal of nutrition education and behavior. 2010;42(6):380-8.
- Gance-Cleveland B. Motivational interviewing: improving patient education. Journal of Pediatric Health Care. 2007;21(2):81-8.
- Huang X, Huang X, Bai M, Hong G, Yang X. A research about the influence of long-term quality of life in MHD
patient after their family numbers have received home-nursing education. Chinese Journal of Practical Nursing. 2001(02). - Chien WT, Chiu Y, Lam LW, Ip WY. Effects of a needs-based education programme for family carers with a relative in an intensive care unit: a quasi-experimental study. International journal of nursing studies. 2006;43(1):39-50.