نوع مقاله : Original Article

نویسندگان

1 استاد، گروه جامعه شناسی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 دانشجوی دکتری جامعه شناسی، گروه جامعه شناسی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

3 دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

مقدمه: اقبال رو به افزایش زنان به طب سنتی و مکمل نشان­دهنده­ی تغییراتی است که در حال وقوع می­باشد. پژوهش حاضر با هدف مطالعه عوامل مرتبط با میزان مصرف زنان از طب سنتی و مکمل انجام شده است.
مواد و روش­: این پژوهش مطالعه‌ای تحلیلی‌مقطعی بوده که در آن461 نفر از زنان مراجعه کننده به ۶ مرکز طب سنتی و مکمل شهر شیراز، با کسب رضایت از آنها و به روش تمام‌شماری مورد مطالعه قرارگرفتند. داده‌ها با استفاده ازپرسش‌نامه‌ی محقق‌ساخته که اعتبارو پایایی آن تاییدگردید، جمع‌آوری و با نرم افزار Spss تحلیل شدند. مدل اجتماعی-رفتاری استفاده از خدمات مراقبت از سلامت آندرسون نیز به عنوان مدل نظری انتخاب گردید.
یافته ­ها: طبق مدل نظری عوامل مرتبط با استفاده از طب سنتی و مکمل در قالب سه دسته عوامل مستعد کننده، عوامل توانمند کننده و نیازها مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که متغیرهای وضعیت اشتغال، نگرش به طب سنتی و مکمل، شبکه های اجتماعی و دسترسی به طب سنتی و مکمل دارای رابطه مثبت و معنادار با میزان استفاده از طب سنتی و مکمل است.
بحث و نتیجه ­گیری: کلیددستیابی به ­مهمترین عوامل مرتبط با میزان استفاده زنان ازطب سنتی ومکمل در عوامل مستعدکننده­ای چون شبکه­های اجتماعی و نگرش مثبت به طب سنتی و مکمل و عوامل توانمند­کننده­ای مانند وضعیت اشتغال و دسترسی به طب سنتی و مکمل نهفته است. از آنجا که یافته­های پژوهش حاضر حاکی از عدم رابطه بسیاری از عوامل دموگرافیک با میزان استفاده از طب سنتی ومکمل است، بهتر است تمرکزتحقیقات آتی به سایر علل اجتماعی، فرهنگی مرتبط با استفاده از طب سنتی و مکمل باشد.

کلیدواژه‌ها

  1. Giddens A, Birdsall K. Sociology. Translated by Hassan Chavoshian. Tehran: Ney Publishers; 2011. P: 208-247. (Persian)
  2. Javaheri F. Alternative Medicine, Social Reaction to the Scientific Medicine. Persian Language and Literature 2001; 39: 29-50. (Persian)
  3. Sadighi J, Maftoon F, Moshrefi M. Knowledge and attitude toward the Complementary and alternative medicine and the use of these services in Tehran population. Payaesh 2005; 4(3): 279-289. (Persian)
  4. Mousavi S, Mahmoudian A. Frequency of using complementary and alternative medicine in patients with Type II diabetes in Isfahan in 2013. Complementary Medicine Journal of Faculty of Nursing & Midwifery 2016; 2(2): 1470-1479. (Persian)
  5.  Tehrani Banihashemi SA, Asgharifard H, Haghdooost AA, Barghamdi M, Mohammad Hosseini N. The prevalence of traditional and complementary medicine use among citizens of Tehran. Payesh 2007; 4(3): 355-362. (Persian)
  6. Khadivzadeh T, Ghabel M. Complementary and alternative medicine use in pregnancy in Mashhad, Iran, 2007-8. Iran J Nurs Midwifery Res 2012; 17(4): 263-269.
  7. Abdollahi F, Khani S, Yazdani Charati J. The use of complementary and alternative medicine among pregnant women in Iran. Journal of Islamic and traditional medicine 2016; 7(2): 127-137. (Persian)
  8. Goli M, Jouzi M, Goli S. The Status of Using Complementary Medicine for Pregnant Women Referred to Health Centers in Isfahan City, Iran, 2013. J Health Syst Res 2016; 12(1): 32-37. (Persian)
  9. Warriner S. Bryan k. Brown AM.Women's attitude towards the use of complementary and alternative medicines (CAM) in pregnancy. Midwifery 2014;30: 138-143.
  10. Kang E, Yang EJ, Kim SM, Chung IY, Han SA, Ku DH .et al. Complementary and alternative medicine use and assessment of quality of life in Korean breast cancer patients: a descriptive study. Support Care Cancer 2012; 20(3): 461-473.
  11. Sluijs C, Lombardo F, lesi G, Bensoussan A, Cardini F. Social and Cultural Factors Affecting Complementary and Alternative Medicine (CAM) Use during Menopause in Sydney and Bologna. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine 2013; 13: 1-6.
  12. Andersen R. Revisiting the Behavioral Model and Access to Medical Care: Does It Matter?  Journal of Health and Social Behavior 1995; 36: 1-10.
  13. Upchurch DM, Wexler Rainisch B. A Socio-behavioral Wellness Model of Acupuncture Use in the United States, 2007. The journal of alternative and complementary medicine 2014; 20(1): 32-39.
  14. Brown C, Barner J, Bohman T, Richards K. A Multivariate Test of an Expanded Andersen Health Care Utilization Model for Complementary and Alternative Medicine (CAM) Use in African Americans. The Journal of Alternative and Complementary Medicine 2009; 15(8): 911-919.
  15. Davis MA, Weeks WB, Coulter ID. A Proposed Conceptual Model for Studying the Use of Complementary and Alternative Medicine. Alternative Therapies 2011; 17(5).
  16. Mahmoudian A, Hosseini E.Using Complementary and Alternative Medicine in Multiple Sclerosis. Journal of Isfahan Medical School 2015; 320 (Special Issue: Complementary Medicine): 2501-2509. (Persian)
  17. Moradi Lake M, Ramezani M, Ansari H. A demographic and socio-economic factors related to the use of medicinal plants-herbal drugs among citizens of Tehran. Payesh 2007; 7: 313-320. [InPersian]
  18. Goldman AW, Cornwell B. Social network bridging potential and the use of complementary and alternative medicine in later life. Social Science & Medicine 2015; 140: 69-80.
  19. Rainie L, Wellman B. Networked. London: The MIT Press; 2012: 38-40.
  20. Shee E, Groenewegen P. Determinants of public trust in complementary and alternative medicine. BMC Public Health 2010; 128: 2-12.
  21. Mcfadden KL, Hernandez T, Ito TA. Attitudes towards complementary and alternative medicine influence, and its use. Explore 2010; 6: 380-388.
  22. Opheim R, Hoivik ML, Solberg IC, Moum B. IBSEN Study Group.Complementary and alternative medicine in patients with inflammatory bowel disease: the results of a population-based inception cohort study (IBSEN). J Crohns Colitis 2012; 6(3): 345-53.
  23. Yasuhiro U, Hiroki O. (2015). Factors affecting the use of complementary and alternative medicine among Japanese university students. J Complement Integr Med 2015; 12(1): 89–94.
  24. Movahed M, Salehi A, Rayanpour R. Quality of Doctor-Patient Relationship and its Effect on Usage of Traditional and Complementary Medicine. J Isfahan Med Sch 2017; 35(421): 177-85.