نوع مقاله : Original Article

نویسندگان

1 استاد، گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانشیار، گروه فارماکولوژی، دانشکده داروسازی و علوم دارویی، واحد تحقیق و توسعه معاونت غذا و دارو، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

3 کارشناس ارشد، گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

4 دانشیار، گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: برگزاری دوره‌های بازآموزی و آموزش مداوم از جمله استراتژی های توصیه شده جهانی بمنظور دستیابی به تجویز منطقی داروها توسط پزشکان است. مطالعه حاضر با هدف بررسی موانع و پر کردن شکاف بین وضعیت فعلی و وضعیت مطلوب برنامه‌های بازآموزی، دیدگاه صاحبنظران را در رابطه با نقش این برنامه ها در بهبود وضعیت تجویز داروها ارزیابی نمود.
مواد و روش ها: این مطالعه به شیوه کیفی و با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام گردید. مشارکت کنندگان مشتمل بر افراد باتجربه و صاحبنظر در زمینه تجویز و مصرف دارو بودند. 16 نفر با روش نمونه گیری هدفمند مورد مصاحبه قرار گرفتند. مصاحبه ها پس از پیاده سازی به روش تحلیل مضمون ارزیابی شدند.  
یافته ها: در این مطالعه دو مفهوم عمده شامل دلایل نیاز به برگزاری برنامه های آموزش مداوم و موانع برگزاری دوره های آموزش مداوم اثربخش توسط مشارکت کنندگان ارائه گردید. دلایل نیاز به برگزاری برنامه های آموزش مداوم شامل چهار موضوع اصلی و موانع برگزاری آموزش مداوم شامل شش موضوع اصلی (موانع فیزیکی، موانع مالی، موانع انگیزشی، موانع نظارتی، موانع اجرایی و موانع سیاستگذاری) و 12 زیرموضوع بودند.
بحث و نتیجه گیری:  با توجه به وجود موانع متعدد بر سر راه دستیابی به برنامه های آموزش مداوم تأثیرگذار بر وضعیت تجویز داروها و به منظور رفع این موانع و دستیابی به وضعیت مطلوب، بازنگری در محتوا و کیفیت برگزاری دوره های بازآموزی، برنامه ریزی بر اساس دستاوردهای مطلوب و ارتقای کیفیت مستمر ضرورت دارد.

کلیدواژه‌ها

  1. Marandi A.  Health in the Islamic Republic of Iran. Medical Education. 1997; 5(30): 370-5 (In Persian).
  2. WHO. Policy Perspectives on medicines: Promoting rational use for medicine: Core components; 2002; Geneva, Switzerland.
  3. Camacho SM, Lopez M, Bron JE, Shinn AP. An assessment of the use of drug and non-drug interventions in the treatment, a protozoan parasite of freshwater fish. Parasitology. 2012; 139(2): 149-90.
  4. Theodorou M, Tsiantou V, Pavlakis A, Maniadakis N, Fragoulakis V, Pavi E, et al. Factors influencing prescribing behavior of physicians in Greece and Cyprus: results from a questionnaire based survey. BMC Health Services Research. 2009; 9(1): 150-8.
  5. Ghahremani H. How to prevent overuse of drugs. Journal of Guilan University of Medical Sciences. 2004; 50: 4-9 (In Persian).
  6. Ghorbani M, Hosseini SM, Khori V. Investigating the effectiveness of face to face education on decreasing drug interaction in 2005/2006 autumn and winter prescriptions of insurance institutes. Journal of Azad Islamic University. 2007; 17(3): 171-5 (In Persian).
  7. Esmaily HM, Savage C, Vahidi R, Amini A, Zarrintan MH, Wahlstrom R. Identifying outcome-based indicators and developing a curriculum for a continuing medical education programme on rational prescribing using a modified Delphi process. BMC Medical Education. 2008; 8: 33.
  8. Amini A, Kargarmaher MH, HatamiSadabadi F, Salami H. Determining CME needs of general physicians in East Azerbijan provinc. Iranian Journal of Medical Education. 2002; 1(8): 12-13 (In Persian).
  9. Shirazi M, Zeinaloo AA, Sabouri-Kashani A, Alaeddini F. Assessing the gap between current and desirable needs in TUMS CME Unit: participants' viewpoints. Journal of Medical Education. 2004; 5(1): 17-22.
  10. Forsetlund L, Bjّrndal A, Rashidian A, Jamtvedt G, O’Brien MA, Wolf FM, et al. Continuing education meetings and workshops: effects on professional practice and health care outcomes. Cochrane Database Systematic Review. 2009; 2: CD003030.
  11. Abedijafari H, Taslimi MS, Faghihi A, Sheikhzadeh M. Thematic analysis and thematic network: the simple and efficient way for explain existence patterns in qualitative data. 5th Ed. Tehran: Andisheh Modiriat Rahbordi. 2011; 10(2): 151-198 (In Persian).
  12. Kamarudin G, Penm J, Chaar B, Moles R. Educational interventions to improve prescribing competency: a systematic review. British Medical Journal. 2013; 3(8): e003291.
  13. Thomas M, Cherian AM, Mathai D. Measuring the impact of focused workshops on rational drug use. Tropical Doctor. 1997; 27(4): 206-10.
  14. Santoso B, Suryawati S, Hadiyono JEP, Danu SS, Sunartono B. Interactional group discussion: results of a controlled trial using a behavioral intervention to reduce the use of injections in public health facilities. Social Science & Medicine. 1996; 42: 1185-86.
  15. Kahan NR, Kahan E, Waitman DA, Kitai E, Chintz DP. The tools of an evidence-based culture: implementing clinical-practice guidelines in an Israeli HMO. Academic Medicine. 2009; 84: 1217-25.
  16. Butler CC, Simpson SA, Dunstan F, Rollnick S, Cohen D R, Gillespie D, et al. Effectiveness of multifaceted educational programme to reduce antibiotic dispensing in primary care: practice based randomized controlled trial. British Medical Journal. 2012; 344:
  17. Esmaily HM, Silver I, Shiva S, Gargani A, Maleki-Dizaji N, Al-Maniri A, et al. Can rational prescribing be improved by an outcome-based educational approach? A randomized trial completed in Iran. Journal of Continuing Education in the Health Professions.  2010; 30(1): 11-18.
  18. Garjani A, Salimnejad M, Maleki N. The Effect of interactive group discussion among physicians to promote rational use of drugs. Journal of Medical Education. 2006; 8(2): 73-81.
  19. Vahidshahi K, Mahmoudi M, Shahbaznezhad L, Ghafari-Saravi V. The viewpoints of general physicians toward continuing medical education programs' implementation status and the participants' motivation. Iranian Journal of Medicine. 2007; 7(1): 161-7.