نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران

2 کارشناسی مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران

3 مرکز تحقیقات مدیریت سلامت و منابع انسانی، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران

چکیده

مقدمه: شستن دست، یکی از موارد کارا و موثر برای پیشگیری از انتقال میکروارگانیسم­ها از یک شخص و یا از یک مکان به بیماران می­باشد. اما علیرغم اهمیت زیاد رعایت بهداشت دست توسط پرسنل درمانی، نتایج برخی مطالعات حاکی از عدم شستشوی دقیق و مناسب دست توسط آنها می باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین موانع شست و شوی دست از دیدگاه پرستاران شاغل در بیمارستان­های عمومی­آموزشی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال 1396 انجام شد.
مواد و روش: این مطالعه، یک مطالعه توصیفی-تحلیلی و مقطعی بود که  بر روی 312 نفر از پرستاران شاغل در بیمارستان های عمومی آموزشی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شیراز  انجام گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه­ای روا و پایا مشتمل بر دو بخش مشخصات دموگرافیکی و 48 آیتم مربوط به موانع رعایت بهداشت دست در چهار حیطه موانع فردی، مدیریتی، تجهیزاتی و محیطی بود. تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم­افزار SPSS 21.0 و آزمون­های تی مستقل و آنالیز واریانس یکطرفه انجام شد. سطح معنی­داری، 05/0 درنظر گرفته شد.
یافته­ ها: نتایج نشان داد که موانع تجهیزاتی بالاترین میانگین (65/0±85/2) و موانع فردی پایین­ترین میانگین (46/0±62/2) را کسب نمودند. همچنین، بین میانگین موانع مدیریتی و تجهیزاتی با جنسیت، بین میانگین موانع فردی و مدیریتی با وضعیت استخدامی، بین میانگین موانع تجهیزاتی با وضعیت تأهل، و در نهایت بین میانگین موانع مدیریتی و شیفت کاری ارتباط آماری معنی­داری وجود داشت (05/0 >p).
بحث و نتیجه­ گیری: با توجه به یافته‌ها، برای رفع موانع شست و شوی دست در پرستاران می­توان پیشنهاداتی نظیر برگزاری دوره های آموزشی کافی و مناسب و فرهنگ سازی در بخش­های بیمارستانی جهت افزایش رعایت بهداشت دست، استفاده از سیستم های نظارتی و انگیزشی مناسب، فراهم آوری به موقع و کافی امکانات و تجهیزات و نیز مواد ضدعفونی­کننده مناسب برای شستشوی دست ها، و ... ارائه نمود.

کلیدواژه‌ها

1.         Huis A, Hulscher M, Adang E, Grol R, van Achterberg T, Schoonhoven L. Cost-effectiveness of a team and leaders-directed strategy to improve nurses’ adherence to hand hygiene guidelines: a cluster randomised trial. International Journal of Nursing Studies. 2013;50(4):518-26.
2.         Longtin Y, Sax H, Allegranzi B, Schneider F, Pittet D. Hand hygiene. New England Journal of Medicine. 2011;364:e24-e7.
3.         Baloochi Beydokhti T, Gharcheh M, Bahri N, Basirimoghadam K. The Comparison of Hand Hygiene Compliance of alcohol-based solution and soap in Nurses of gonabad Hospitals-2009. The Horizon of Medical Sciences. 2010;16(3):64-70. (Persian)
4.         Bagheri Nejad S, Allegranzi B, Syed S, Ellis B, Pittet D. Health-care-associated infection in Africa: a systematic review. Bulletin of the World Health Organization. 2011;89(10):757-65.
5.         Allegranzi B, Bagheri Nejad S, Combescure C, Graafmans W, Attar H, Donaldson L, et al. Burden of endemic health-care-associated infection in developing countries: systematic review and meta-analysis. Lancet. 2011;377(9761):228-41.
6.         Parmeggiani C, Abbate R, Marinelli P, Angelillo IF. Healthcare workers and health care-associated infections: knowledge, attitudes, and behavior in emergency departments in Italy. BMC Infectious Diseases. 2010;10:35-43.
7.         Sharma V, Dutta S, Taneja N, Narang A. Comparing hand-hygiene measures in a neonatal ICU: A randomized cross- over trial. Indian Pediatrics. 2013;50(10):917–21.
8.         Kim S-K, Park H-Y, Lim Y-J, Kwak S-H, Hong M-J, Mun H-M, et al. Assessment of the Appropriateness of Hand Surface Coverage for Healthcare-Workers According to the WHO Hand Hygiene Guidelines. American Journal of Infection Control. 2013;41(6):S12-S3.
9.         Lebovich G, Siddiqui N, Muller M. Predictors of hand hygiene compliance in the era of alochol-based hand rinse. Journal of Hospital Infection. 2013;83(4):276-83.
10.       Scheithauer S, Eitner F, Mankartz J, Haefner H, Nowicki K, Floege J, et al. Improving hand hygiene compliance rates in the haemodialysis setting: more than just more hand rubs. Nephrology Dialysis Transplantation. 2012;27(2):766-70.
11.       Erasmus V, Daha TJ, Brug H, Richardus JH, Behrendt MD, Vos MC, et al. Systematic review of studies on compliance with hand hygiene guidelines in hospital care. Infection Control and Hospital Epidemiology. 2010;31(3):283-94.
12.       Widmer A, Rotter M, Voss A, Nthumba P, Allegranzi B, Boyce J, et al. Surgical hand preparation: state-of-the-art. Journal of Hospital Infection. 2010;74(2):112-22.
13.       Najafi Gezelje T, Abbas Nejhad Z, Rafii F. A literature review of hand hygiene in Iran. Iran Journal of Nursing. 2013;25(80):1-13. (Persian)
14.       Braswell ML, Spruce L. Implementing AORN recommended practices for surgical attire. Association of periOperative Registered Nurses journal. 2012;95(1):122-40.
15.       Mamishi S, Pourakbari B, Teymuri M, Babamahmoodi A, Mahmoudi S. Management of hospital infection control in Iran: a need for implementation of multidisciplinary approach. Osong Public Health and Research Perspectives. 2014;5(4):179-86.
16.       Abd Elaziz K, Bakr I. Assessment of knowledge, attitude and practice of hand washing among health care workers in Ain Shams University hospitals in Cairo Journal of Preventive Medicine and Hygiene. 2009;50(1):19-25.
17.       Larson E. APIC guideline for handwashing and hand antisepsis in health care settings. American Journal of Infection Control. 1995;23(4):251-69.
18.       Daneshmandi M, Samadipour E, Salari M. Hand hygiene practice in Sabzevar hospitals Iran. Journal of Sabzevar University of Medical Sciences. 2008;15(1):59-64. (Persian)
19.       Arshadi bostan abad M, Assadollali M, Jebreili M, Mahallei M, Abdolalipour M. Nurses' attitudes towards barriers in hand hygiene in the neonatal units of Tabriz. Journal of Pediatric Nursing. 2014;1(1):18-26.
20.       Scheithauer S, Eitner F, Mankartz J, Haefner H, Nowicki K, Floege J, et al. Improving hand hygiene compliance rates in the haemodialysis setting: more than just more hand rubs. Nephrology Dialysis Transplantation. 2011;27(2):766-70.
21.       Weaver SJ RM, Salas E, Baum KD, King HB. Integrating the science of team training: guidelines for continuing education. Journal of Continuing Education in the Health Professions. 2010;30(4):208-20.
22.       Brown J, Beaser R, Neighbours J, Shuman J. The integrated Joslin performance improvement/CME program: a new paradigm for better diabetes care. Journal of Continuing Education in the Health Professions. 2011;31(1):57-63.
23.       Devnani M, Kumar R, Sharma RK, Gupta AK. A survey of hand-washing facilities in the outpatient department of a tertiary care teaching hospital in India. Journal of Infection in Developing Countries. 2010;5(2):114-8.
24.       Kramer A HN, Below H, Heidecke C-D, Assadian O. Improving adherence to surgical hand preparation. Journal of Hospital Infection. 2008;70(1):35-43.
25.       van Beeck E, Daha T, Richardus J, Vos M. A qualitative exploration of reasons for poor hand hygiene among hospital workers: lack of positive role models and of convincing evidence that hand hygiene prevents cross‐infection. Infection Control and Hospital Epidemiology. 2009;30(5):415-9.
26.       Jang J, Wu S, Kirzner D, Moore C, Youssef G, Tong A, et al. Focus group study of hand hygiene practice among healthcare workers in a teaching hospital in Toronto, Canada. Infection Control and Hospital Epidemiology. 2010;31(2):144-50.
27.       Sahebzadeh M, Hosseini SM, Javadi Nejad N, Farazandeh Mehr A. The study of equipment, safety, hygine, personnel standards and their correlation with employee performance in surgery department of the educational hospitals in Isfahan2009-2010. Hospital. 2011;10(2):1-12. (Persian)
28.       Mertz D, Johnstone J, Krueger P, Brazil K, Walter S, Loeb M. Adherence to hand hygiene and risk factors for poor adherence in 13 Ontario acute care hospitals. American Journal of Infection Control. 2011;39(8):693-6.1.